Erbo-de-sant-Cristòu
Actaea spicata
Ranunculaceae
Noms en français : Actée en épi, Christophorienne.
Descripcioun :L'erbo-de-sant-Cristòu es uno planto pulèu grando que trachis dins li bos fre e umide de mountagno. Fai de gràndi fueio coumpausado de fueioun descoupa. L'enflourejado en grapo caup de pichòti flour que se vèi subretout lis estamino. Douno, tre l'estiéu, de grapo de fru negre e redoun. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Es uno planto empouisounanto, subretout li fru que caupon de proutouanemounino, d'eterouside e uno essènci. La planto pòu èstre mourtalo (aperaqui 10 fru) emé arrèst cardia. La racino èi vióulament purgativo. A passa tèms a servi pèr tua li pesou, aro s'utiliso soulamen en oumeoupatìo.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Actaea
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 2
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Remarco :
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Gaudre
- Palun de mountagno
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Actaea spicata L., 1753
Rèino-di-prat
Filipendula ulmaria
Rosaceae
Àutri noum : Rèino-dis-Aup, Flour-dal-bial.
Noms en français : Reine des près, Fausse spirée.
Descripcioun :La rèino-di-prat trachis dins li prado umido de mountagno ounte fai de grando e bèllis enflourejado (brout en pinceloun). Meme en mountagno s'atrovo pas d'en pertout au nostre. Li fueio soun coumpausado de 7 à 9 gros fuioun, aquéli de la rouseto souvènt ié soun plus à la flourido.
Usanço :Li flour e fueio sènton bon fresco. Podon servi pèr faire de tè (fueio) e pèr perfuma li dessèrt, li sauco e li bevèndo. S'atrobo dins la planto d'acide salicilico ço qu'abaisso li fèbre (aspirino). Fueio e flour soun encaro diuretico (fan pissa), vulneràri (pèr sougna li plago), astringènto (contro la fouiro), sudorifico (fan susa)...
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Filipendula
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbbre
Liò : Prado umido
- Prado à rousèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Filipendula ulmaria (L.) Maxim., 1879
(= Spiraea ulmaria L., 1753 )